Dyskomfort, jaki powoduje pojawienie się aft w jamie ustnej, znany jest chyba każdemu. Potrafią one nie tylko skutecznie utrudnić mówienie oraz spożywanie posiłków, ale także spowodować duży ból. Ponieważ utrzymują się przez wiele dni, warto poznać sposoby zarówno na łagodzenie dolegliwości, jak i na przyspieszenie regeneracji jamy ustnej.
Co to jest afta?
Afty są owrzodzeniami, które tworzą się w obrębie błony śluzowej jamy ustnej, najczęściej na dziąsłach, podniebieniu i wargach. Z wyglądu są to plamy białawego nalotu, których obrzeże jest wyraźnie zaczerwienione i wyróżnia się na tle naturalnie zaróżowionej śluzówki. Struktura afty jest płaska i ma wielkość około 5 mm, rzadziej 2 cm.
Afty mają najczęściej charakter nadżerki, czyli ubytku nabłonka błony śluzowej. Można więc powiedzieć, że są to zmiany powierzchowne. W sytuacji, w której ubytek dotyczy głębiej sięgających tkanek (poniżej nabłonka śluzówki), mamy natomiast do czynienia z bardziej nieprzyjemnym owrzodzeniem.
Skąd biorą się afty?
Afty „lubią” pojawiać się wtedy, gdy organizm jest z jakiegoś powodu osłabiony lub gdy doszło do urazu mechanicznego w jamie ustnej (np. przygryzienie, zabieg dentystyczny). Pojawieniu się nadżerek sprzyja także stres, gorączka, zażywanie antybiotyków, alergie i zmiany hormonalne. Przyczyną ich wystąpienia może być również niedobór witaminy B12, kwasu foliowego i żelaza.
Także osoby przewlekłe chore są narażone na wystąpienie nadżerek. Dotyczy to osób chorujących na zapalenie jelita, posiadających choroby autoimmunologiczne, zakażonych wirusem niedoboru odporności czy osób cierpiących na białaczkę. Powstawaniu aft sprzyja też zakażenie wirusami z rodziny Herpeswirusów a u kobiet mogą one pojawić się na kilka dni przez okresem.
Leki na afty
Każda apteka – stacjonarna lub apteka online, posiada szeroki asortyment środków na afty, sprzedawanych jako płyn, spray lub maść. Warto jednak sięgnąć po żel na afty w jamie ustnej, który często zawiera więcej składników przyspieszających ich gojenie. Pamiętajmy jednak, że niemożliwa będzie jego aplikacja na podniebieniu czy w gardle.
Przeglądając asortyment apteki, warto wybierać te produkty, które zawierają w swoim składzie konkretne związki chemiczne. Może to być salicylan choliny – działający przeciwbólowo i przeciwzapalnie, chloroheksydyna – mająca działanie odkażające na błony śluzowe lub chlorowodorek benzydaminy – mający właściwości przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Afty u niemowlaków
Afty są szczególnie dokuczliwe dla małych dzieci i niemowlaków, które nie potrafią radzić sobie z bólem jak dorośli. Pojawienie się nadżerek u najmłodszych może powodować u nich gorączkę, brak apetytu czy uniemożliwić ssanie. Dodatkowo u małych dzieci, obok aft, mogą pojawić się pleśniawki, będąc zakażeniem grzybiczym.
W takiej sytuacji naszym pociechom można podać leki zawierające tetraboran sodu, który posiada w swoim składzie na przykład aphtin na pleśniawki u niemowląt. Pomoże on nie tylko zwalczyć infekcję grzybiczą, ale także wysuszy i odkazi błonę śluzową w miejscu afty. Pamiętajmy, że ból powoduje u dzieci drażliwość, co wpływa negatywnie na domowników. Warto więc wspomóc je odpowiednim lekiem.
Domowe sposoby na afty
Jeśli nie chcemy sięgać bo wyroby medyczne, możemy samodzielnie złagodzić ból i przyspieszyć proces gojenia afty. W tym celu możemy płukać jamę ustną szałwią, rumiankiem i łopianem lekarskim. Można też wykorzystać świeżo zaparzoną torebkę herbaty, przykładając ją w na aftę, aby zawarta w herbacie tianina złagodziła ból i wysuszała nadżerkę.
Działanie odkażające wykazuje też płukanie ust roztworem soli (pół łyżeczki soli na szklankę ciepłej wody) lub sodą oczyszczoną (łyżeczka sody na szklankę letniej wody). Działanie kojące posiada natomiast miód, którym kilka razy dziennie należy smarować nadżerkę. W ten sam sposób można wykorzystać olej kokosowy, który działa przeciwzapalnie. Warto spróbować!
