10 września obchodzony jest Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom. Dzień ten został ustanowiony w 2003 roku przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Zapobiegania Samobójstwom (IASP) w celu zwrócenia uwagi na problem samobójstw i promowania działań na rzecz jego zapobiegania.
W 2022 roku w Polsce śmiercią samobójczą zginęło 5108 osób, a liczba prób samobójczych wynosiła 14520. Co ciekawe w wypadkach drogowych zginęło 1896 osób. Bardzo niepokojący jest wzrost zachowań samobójczych wśród dzieci i młodzieży (do 18 r. ż.) w stosunku do 2021 roku tj. ze 127 do 156 (samobójstwa dokonane) oraz z 1496 do 2093 (próby samobójcze).
Istnieje wiele czynników. które mogą przyczynić się do samobójstwa, takich jak m. in.:
- zaburzenia psychiczne takie jak np.: depresja, schizofrenia lub uzależnienia
- trudne doświadczenia życiowe np.: przemoc (w tym seksualna), ubóstwo, utrata bliskiej osoby, stanie się ofiarą przestępstwa, kryzysy, bullying
- czynniki społeczne np. stygmatyzacja, brak dostępu do fachowej opieki bądź świadomości na ten temat, brak wsparcia społecznego.
Dostępne są różne formy wsparcia, takie jak:
- Telefony zaufania:
800-702-222 – Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
800-121-212 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka
800-120-002 – Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie „Niebieska Linia”
116 111 – Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży
116 123 – Kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych
112 – Telefon alarmowy w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia
- Ośrodki Interwencji Kryzysowej
- Poradnie Zdrowia Psychicznego
- Centra Zdrowia Psychicznego
Pamiętaj, że nie jesteś sam i że są ludzie, którzy chcą Ci pomóc. Nie wahaj się poprosić o pomoc, gdy jej potrzebujesz.
Jak zapobiegać samobójstwom?
Rozmawiajmy o samobójstwie. Nie bójmy się pytać wprost. Tak, to trudne, lecz myśli nie widać i trzeba o nie zapytać. Samo zwrócenie uwagi i zainteresowanie już jest pomocą i wielkim krokiem.
Wspierajmy innych. Bądźmy dobrymi słuchaczami i oferujmy wsparcie osobom, które przeżywają trudności. Możemy pomóc im poczuć się mniej samotnym i bardziej zmotywowanym do życia. Jeśli sami czujemy, że to zbyt trudne wskażmy możliwość skorzystania z pomocy specjalistycznej. Przekażmy miejsce, numer telefonu, zaprowadźmy.
Zwalczajmy stygmatyzację chorób i zaburzeń psychicznych. Bądźmy otwarci na rozmowę o problemach natury psychicznej i pomagajmy przełamać stereotypy na ich temat.
Gdzie szukać wiedzy na temat zachowań samobójczych i profilaktyki?
zwjr.pl – strona inicjatywy Życie Warte Jest Rozmowy
suicydologia.org – strona Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego
samobojstwo.pl – portal informacyjny
wyleczdepresje.pl - strona internetowa kampanii „Depresja. Rozumiesz – Pomagasz”
Razem możemy zrobić coś, aby zapobiegać samobójstwom. Niech Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom będzie okazją do podniesienia świadomości na temat tego problemu i do działania na rzecz jego rozwiązania.
