135. rocznica urodzin Marii Dąbrowskiej – wspomnienie o wybitnej pisarce i jej twórczości
6 października 2024 roku przypada 135. rocznica urodzin Marii Dąbrowskiej, jednej z najważniejszych postaci polskiej literatury, której twórczość i życie wciąż inspirują kolejne pokolenia. Jej złożona osobowość, pasje oraz niezwykłe związki uczuciowe składają się na fascynującą opowieść o kobiecie, która odważyła się wyrażać swoje emocje i myśli w czasach, gdy nie było to powszechnie akceptowane. Warto przyjrzeć się bliżej jej życiu i twórczości, które wciąż znajdują odzwierciedlenie w współczesnej kulturze.

Maria Dąbrowska – początki i wykształcenie

Maria Dąbrowska, z domu Szumska, przyszła na świat 6 października 1889 roku w Rusowie. Pochodzenie z ziemiańskiej rodziny miało znaczący wpływ na jej późniejsze życie oraz wybory literackie. Już w młodym wieku zaczęła wykazywać zainteresowanie literaturą, co skłoniło ją do podjęcia studiów w Lozannie oraz Brukseli. Dąbrowska nie ograniczała się jednak tylko do nauki; aktywnie angażowała się w życie społeczne, szczególnie w obszarze edukacji i walki o prawa obywatelskie. Jej zaangażowanie w sprawy publiczne oraz nieustanna chęć działania były cechami, które na stałe wpisały się w jej biografię.

Miłości i relacje w życiu pisarki

Życie osobiste Dąbrowskiej obfitowało w zawirowania i pasjonujące romanse. Jej pierwszym mężem był Marian Dąbrowski, który zmarł, gdy pisarka miała zaledwie 36 lat. Po jego śmierci Maria szybko nawiązała relację ze Stanisławem Stempowskim, co podkreślało jej silną potrzebę miłości i bliskości. W swoich dziennikach, które miały ujrzeć światło dzienne dopiero czterdzieści lat po jej śmierci, pisała o skomplikowanych relacjach z mężczyznami, jak również z kobietami. Z jej zapisków wynika, że Dąbrowska była zaangażowana w liczne romanse, a jednym z jej kochanków był Jerzy Czop. W jednym z wpisów z 1930 roku pisała: „Kocha mnie dwu najpiękniejszych z urody ludzi w Polsce [...]”. Jej uczucia nie ograniczały się jedynie do mężczyzn; Dąbrowska była również zakochana w Stanisławie Blumenfeldowej oraz Annie Kowalskiej, z którą spędziła dwadzieścia lat, co świadczy o jej otwartości na różnorodność uczuć i relacji.

Twórczość i dziedzictwo Marii Dąbrowskiej

Pomimo trudnych doświadczeń osobistych, Dąbrowska pozostawiła po sobie bogaty dorobek literacki. Jej dzienniki, w których szczere i odważne refleksje na temat miłości, życia i literatury, nie straciły na aktualności. W późniejszych latach, gdy zdrowie jej się pogarszało, wyznała, że brak mężczyzny u jej boku negatywnie wpływa na jej twórczość. „Nawet najwyższa miłość jej nie wystarczy. Ona potrzebuje adoracji. Tego nie potrafię dać nikomu.” – pisała o sobie Anna Kowalska. Dąbrowska była nie tylko pisarką, ale także kobietą, która w swoich działaniach i myślach wyprzedzała swoje czasy. Jej wkład w literaturę został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego oraz odznaczeniem Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 19 maja 1965 roku, a jej życie i twórczość wciąż pozostają inspiracją dla wielu.


Wg inf z: Biblioteka w Chrzanowie