Być może nie wszyscy wiedzą, ale nie koniecznie te osoby które dostaną w wyborach samorządowych najwyższą liczbę głosów dostaną się do rady.
W do rad gmin w gminach do 20 tys. mieszkańców jest stosowana ordynacja większościowa (od jednego do pięciu mandatów). W pozostałych przypadkach (gminy powyżej 20 tys. mieszkańców, powiaty, sejmiki) obowiązuje ordynacja proporcjonalna. Czyli w Chrzanowie obowiązuje ordynacja proporcjonalna. W ordynacji proporcjonalnej głosy są liczone metodą d'Hondta, która została przedstawiona poniżej.
Metoda d'Hondta – metoda stosowana do podziału mandatów w systemach wyborczych opartych na proporcjonalnej reprezentacji z listami partyjnymi. Jej nazwa pochodzi od nazwiska belgijskiego matematyka Victora d'Hondta. Faworyzuje ona duże ugrupowania w większym stopniu niż druga spośród najpopularniejszych metod przeliczania głosów – metoda Sainte-Laguë.
Metoda polega na znalezieniu największych, kolejno po sobie następujących ilorazów liczby uzyskanych głosów. Podziału dokonuje się dzieląc liczbę głosów przypadających każdemu komitetowi przez kolejne liczby naturalne, a następnie z tak obliczonych ilorazów dla wszystkich komitetów, wybieranych jest tyle, ile jest mandatów do obsadzenia.
W przypadku gdy kilka komitetów uzyskało takie same ilorazy stosuje się różne metody dodatkowego szeregowania. W Polsce wybrano następujący sposób – jeżeli kilka list uzyskało ilorazy równe ostatniej liczbie z liczb uszeregowanych w podany sposób, a list tych jest więcej niż mandatów do rozdzielenia, pierwszeństwo mają listy w kolejności ogólnej liczby oddanych na nie głosów. Gdyby na dwie lub więcej list oddano równą liczbę głosów, o pierwszeństwie rozstrzyga liczba obwodów głosowania, w których na daną listę oddano większą liczbę głosów.
Przykład
Mamy komitety A, B i C, które otrzymały kolejno 720, 300 i 480 głosów, do obsadzenia jest 8 mandatów.
1 krok: obliczenie ilorazów
| Dzielnik | Komitet A | Komitet B | Komitet C |
|---|---|---|---|
| 1 | 720 (1. mandat) | 300 (4.) | 480 (2.) |
| 2 | 360 (3.) | 150 | 240 (6.) |
| 3 | 240 (5.) | 100 | 160 (8.) |
| 4 | 180 (7.) | 75 | 120 |
| 5 | 144 | 60 | 96 |
2 krok: ułożenie ilorazów w kolejności malejącej (w nawiasach komitet):
1 (A) – 720
2 (C) – 480
3 (A) – 360
4 (B) – 300
5 (A) – 240
6 (C) - 240
7 (A) - 180
8 (C) - 160
itd.
W związku z tym, że do rozdzielenia jest 8 mandatów, 4 mandaty otrzymuje komitet A (ilorazy 720, 360, 240 i 180), 1 mandat – komitet B (iloraz 300) oraz 3 mandaty – komitet C (ilorazy 480, 240 i 160).
3 krok: Ustalenie kandydatów którzy otrzymali mandaty
W Polsce: 1. Mandaty przypadające danej liście okręgowej uzyskują kandydaci w kolejności otrzymanej liczby głosów.
2. Jeżeli dwóch lub więcej kandydatów otrzymało równą liczbę głosów uprawniającą do uzyskania mandatu z danej listy okręgowej, o pierwszeństwie rozstrzyga kolejność umieszczenia ich nazwisk na liście.
| Nr na liście | Komitet A | Komitet B | Komitet C |
|---|---|---|---|
| 1 | Pan A (560) (1.) | Pani F (90) | Pan K (200) (1.) |
| 2 | Pan B (40) (3.) | Pan G (120) (1.) | Pan L (70) (3.) |
| 3 | Pani C (100) (2.) | Pan H (10) | Pani M (130) (2.) |
| 4 | Pani D (10) (4.) | Pan I (70) | Pani N (60) |
| 5 | Pani E (10) | Pani J (10) | Pan O (20) |
źródło: Wikipedia
ryc. niepoprawni.pl
