Bitwa pod Monte Cassino była jednym z najważniejszych starć II wojny światowej, w którym polscy żołnierze odegrali kluczową rolę. W 80. rocznicę tych wydarzeń warto przypomnieć sobie o bohaterstwie i poświęceniu, które doprowadziły do zwycięstwa.
- Walki o Monte Cassino trwały od 17 stycznia do 19 maja 1944 roku.
- Atak 2 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych zakończył się sukcesem 18 maja 1944 roku.
- Polscy żołnierze zatknęli polską flagę na ruinach klasztoru.
- Na Monte Cassino znajduje się polski cmentarz wojenny.
Monte Cassino, niewielkie włoskie wzgórze, stało się miejscem jednej z najcięższych i najkrwawszych bitew II wojny światowej. Walki o strategicznie położony benedyktyński klasztor trwały od 17 stycznia do 19 maja 1944 roku. Losy bitwy były zmienne, a zdobycie wzgórza wydawało się niemal niemożliwe.
W końcu to 2 Korpus Polskich Sił Zbrojnych pod dowództwem generała Władysława Andersa przełamał niemiecką obronę. 18 maja 1944 roku wzgórze Monte Cassino zostało zdobyte, a niemieccy żołnierze musieli się poddać. O godzinie 10:20 żołnierz 12 Pułku Ułanów Podolskich zatknął na ruinach klasztoru pułkowy proporczyk. Chwilę później obok niego powiewała biało-czerwona flaga.
W południe tego samego dnia plutonowy Emil Czech zagrał Hejnał Mariacki, co stało się symbolem polskiego zwycięstwa. W 1945 roku na Monte Cassino otwarto polski cmentarz wojenny, który stał się miejscem spoczynku dla 1072 polskich żołnierzy. Wejścia do nekropoli strzegą dwa monumentalne orły, a na posadzce cmentarza znajduje się napis: "PRZECHODNIU, POWIEDZ POLSCE, ZEŚMY POLEGLI WIERNI W JEJ SŁUŻBIE."
Jednym z poległych bohaterów był starszy strzelec Eugeniusz Łatak, urodzony 13 lipca 1923 roku w Regulicach. Mieszkał na Brzezinach, a we wrześniu 1939 roku, po wybuchu wojny, uciekł przed Niemcami na wschód Polski. Jego ojciec zginął w nieznanych okolicznościach, siostra została wywieziona na Syberię, a matce udało się wrócić do domu. Eugeniusz trafił do Armii Andersa i zginął dzień przed zdobyciem wzgórza - 17 maja 1944 roku.
Bitwa pod Monte Cassino, często nazywana Bitwą Narodów II wojny światowej, jest porównywana do napoleońskiej Bitwy Narodów pod Lipskiem z 1813 roku. Polscy żołnierze walczyli z determinacją i poświęceniem, co zostało uwiecznione w piosence Feliksa Konarskiego, w której pisał:
"Czy widzisz te gruzy na szczycie!?
Tam wróg twój się kryje, jak szczur!
Musicie! Musicie! Musicie!
Za kark wziąć i strącić go z chmur!
I poszli szaleni, zażarci,
I poszli zabijać i mścić!
I poszli - jak zawsze uparcie,
Jak zawsze za honor się bić!"
Wspomnienie tych wydarzeń jest przypomnieniem o niezwykłym bohaterstwie i poświęceniu polskich żołnierzy, którzy walczyli nie tylko za wolność swojego kraju, ale także całej Europy. Miejsce to na zawsze pozostanie symbolem odwagi i niezłomności.
Na podstawie: UM Alwernia
