Gustaw Herling-Grudziński 25 lat po śmierci wciąż inspiruje i porusza czytelników

2 min czytania
Gustaw Herling-Grudziński 25 lat po śmierci wciąż inspiruje i porusza czytelników


W tym roku mija 25 lat od śmierci Gustawa Herlinga-Grudzińskiego – pisarza, który swoją twórczością rzucił światło na mroczne karty historii XX wieku. Jego losy i dzieła wciąż inspirują do refleksji nad wolnością, odpowiedzialnością i ludzką godnością.

  • Gustaw Herling-Grudziński i jego związek z Kielcami – początek niezwykłej drogi
  • Losy wojenne i emigracja – jak Kielce wpłynęły na twórczość Herlinga-Grudzińskiego
  • Dziedzictwo Gustawa Herlinga-Grudzińskiego obecne także w naszym regionie

Gustaw Herling-Grudziński i jego związek z Kielcami – początek niezwykłej drogi

Gustaw Herling-Grudziński przyszedł na świat 20 maja 1919 roku w Kielcach, mieście o bogatej historii i wielokulturowym dziedzictwie. Wychowany w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, od młodości wykazywał głębokie zainteresowanie literaturą oraz filozofią, które zgłębiał na Uniwersytecie Warszawskim. Jednak to dramatyczne wydarzenia II wojny światowej całkowicie odmieniły jego życie i stały się impulsem do stworzenia dzieł o wyjątkowym znaczeniu.

Losy wojenne i emigracja – jak Kielce wpłynęły na twórczość Herlinga-Grudzińskiego

W trakcie kampanii wrześniowej Gustaw Herling-Grudziński walczył o wolność Polski, by następnie podjąć próbę dotarcia do Francji i kontynuowania walki z okupantem. Został jednak zatrzymany przez NKWD i zesłany do łagru na północy Rosji, gdzie przeżycia obozowe stały się fundamentem jego późniejszej literackiej działalności. Wspomnienia z tych trudnych czasów opisał w książce „Inny świat”, która przez wiele lat była zakazana w Polsce, a dziś uznawana jest za jedno z najważniejszych świadectw totalitaryzmu.

Po zwolnieniu z obozu dzięki układowi Sikorski-Majski, wstąpił do Armii Andersa i brał udział m.in. w bitwie pod Monte Cassino. Po wojnie osiedlił się na emigracji – najpierw w Londynie, gdzie współpracował z Radiem Wolna Europa, a później w Neapolu, gdzie spędził resztę życia.

Dziedzictwo Gustawa Herlinga-Grudzińskiego obecne także w naszym regionie

Herling-Grudziński był bliskim współpracownikiem Jerzego Giedroycia oraz Instytutu Literackiego w Paryżu. Jego teksty regularnie ukazywały się na łamach miesięcznika „Kultura”. Od 1971 roku publikował „Dziennik pisany nocą” – zbiór refleksji dotyczących literatury, historii oraz kondycji człowieka. Przez całe życie podejmował tematy związane z odpowiedzialnością wobec zła, pamięcią oraz granicami wolności jednostki.

Choć przez długi czas jego twórczość była niedostępna w Polsce, po 1989 roku zaczęła odgrywać ważną rolę w polskiej kulturze i edukacji. Dziś Gustaw Herling-Grudziński pozostaje jednym z najwybitniejszych pisarzy XX wieku oraz niezastąpionym świadkiem bolesnych doświadczeń totalitaryzmu.

Zmarł 4 lipca 2000 roku w Neapolu, gdzie został pochowany. Jego spuścizna nadal inspiruje kolejne pokolenia czytelników oraz mieszkańców Kielc i całej Polski.

Na podstawie: MBP Chrzanów

Autor: krystian