Od lat na małopolskich drogach obserwujemy duże natężenie ruchu rowerowego. Co raz częściej rower staje się wygodnym i szybkim środkiem transportu zwłaszcza do pracy.
W roku 2019 w Małopolsce odnotowaliśmy 226 wypadków z udziałem rowerzystów, w których 9 osób poniosło śmierć, a 221 zostały ranne, ponadto rowerzyści spowodowali blisko 300 kolizji drogowych. Chcąc ograniczyć liczbę zdarzeń z udziałem rowerzystów małopolscy policjanci ruchu drogowego prowadzą działania nadzorcze, kontrolne oraz profilaktyczne ukierunkowane na bezpieczeństwo tej grupy uczestników ruchu drogowego. Od ubiegłego roku, na terenie miast Krakowa i Tarnowa wprowadzone zostały patrole rowerowe. Policjanci pełniący służbę na rowerach mają większą możliwość nadzorowania rowerzystów na drogach rowerowych. Jednakże bezpieczeństwo na drodze w dużej mierze zależy od zachowania poszczególnych użytkowników dróg.
Rowerzyści to tzw. niechronieni uczestnicy ruchu drogowego i jak nazwa wskazuje są znacznie bardziej narażeni na niebezpieczeństwo na drodze. Jazda jednośladem wymaga pełnego panowania nad rowerem, a prędkość powinna być dostosowana do aktualnie panujących warunków oraz umiejętności jadącego.
Konieczne jest, aby rower był w dobrym stanie technicznym, zwłaszcza ze sprawnie działającymi hamulcami. Jadąc na rowerze należy pamiętać o odblaskach, dzięki którym kierujący jednośladem będzie bardziej widoczny dla innych uczestników ruchu drogowego i jednocześnie bezpieczniejszy na drodze. Jest to bardzo istotne podczas jazdy po zmroku.
Rower musi być wyposażony w:
- światło pozycyjne przednie o barwie białej lub żółtej selektywnej,
- światło pozycyjne tylne barwy czerwonej - może być migające,
- światło odblaskowe tylne czerwone o kształcie innym niż trójkąt,
- przynajmniej jeden sprawnie działający hamulec,
- dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nie przeraźliwym dźwięku.
Przypominamy, iż osoby pomiędzy 10 a 18 rokiem życia mogą poruszać się po drogach rowerem wyłącznie, gdy posiadają dokument potwierdzający ich uprawnienia do kierowania. Dokumentem tym może być prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T, a także karta rowerowa, którą może uzyskać osoba, która ukończyła 10 lat i wykazała się niezbędnymi kwalifikacjami tj. zdała egzamin teoretyczny z przepisów ruchu drogowego oraz praktyczny jazdy na rowerze. Osoby, które ukończyły 18 rok życia nie muszą posiadać karty rowerowej. Ale nieznajomość przepisów nie zwalnia ich z odpowiedzialności.
Przepisy dotyczące rowerzystów wg Ustawy Prawo o ruchu drogowym:
- Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerzyście jadącemu na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla rowerów, lub innej części drogi, które zamierza opuścić.
- Rowerzysta może poruszać się środkiem pasa ruchu na skrzyżowaniu jeśli ten pas umożliwia opuszczenie skrzyżowania w więcej niż jednym kierunku.
- „Śluza rowerowa” to zarezerwowany dla rowerzystów obszar pomiędzy skrzyżowaniem a linią zatrzymania dla samochodów. Kiedy auta zatrzymują się na czerwonym świetle, rowerzyści mogą je minąć i wjechać do śluzy, ustawiając się przed samochodami.
- Rowerzysta może wyprzedzać z prawej strony np. wolno jadące pojazdy lub stojące w korku.
Ponadto warto pamiętać:
- Kierujący rowerem jest obowiązany korzystać z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza lub zamierza skręcić. Kierujący rowerem, korzystając z drogi dla rowerów i pieszych jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym.
- Dziecko w wieku do 7 lat może być przewożone na rowerze, pod warunkiem, że jest ono umieszczone na dodatkowym siodełku zapewniającym bezpieczną jazdę.
Kierującemu rowerem zabrania się:
- jazdy po jezdni obok innego uczestnika ruchu - dopuszcza się wyjątkowo jazdę po jezdni kierującego rowerem obok innego roweru lub motoroweru, jeżeli nie utrudnia to poruszania się innym uczestnikom ruchu albo w inny sposób nie zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego,
- jazdy bez trzymania co najmniej jednej ręki na kierownicy oraz nóg na pedałach lub podnóżkach,
- czepiania się innych pojazdów.
Korzystanie z chodnika lub drogi dla pieszych przez kierującego rowerem jednośladowym jest dozwolone wyjątkowo gdy:
- opiekuje się on osobą w wieku do 10 lat kierującą rowerem lub szerokość chodnika wzdłuż drogi po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 50 km/h, wynosi co najmniej 2 m i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów,
- warunki pogodowe zagrażają bezpieczeństwu rowerzysty na jezdni (śnieg, silny wiatr, ulewa, gołoledź, gęsta mgła),
- kierujący rowerem korzystając z chodnika lub drogi dla pieszych, jest obowiązany jechać powoli, zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym.
W przypadku gdy kierujący rowerem korzysta z drogi dla rowerów i pieszych ma obowiązek zachować szczególną ostrożność i ustępować miejsca pieszym. Szczególna ostrożność polega na poruszaniu się z niewielką prędkością, która umożliwia mu odpowiednio szybką reakcję w każdej sytuacji drogowej.
Kierujący rowerem może korzystać z jezdni. Wówczas ma on obowiązek stosować się do przepisów ruchu drogowego (jazda po prawej stronie jezdni). Dopuszczona jazda lewą stroną tylko w określonych przypadkach, tj. gdy opiekuje się dzieckiem w wieku do 10 lat.
Uwaga! rowerzysta może przekroczyć przejście dla pieszych jako pieszy prowadzący rower.
Kolumna rowerów:
Jadąc w kolumnie rowerzystów, należy pamiętać, że odległość od poprzedzającego pojazdu nie jest określona. Liczba rowerów jadących w kolumnie nie powinna przekraczać 15. Odległość między kolumnami rowerzystów nie może być mniejsza niż 200 metrów.